Cédric Gouverneur

Nêçîrvan û berhevkar bi şiklê nîv-xelekekê kom bûne li meydana bêdar a rêlê ku pêşwazî li zeraqên berbangê dike. Mêrên bişûtik çav li wan biyaniyan kutane. Li pişt wan, jin memik didine bebikan û zarokên ku ji wan mêvanên nepayî tirsiyayî aşt dikin. Menti, pîremerêkî peyt û rebît ê li dor şêst salî, rûspî û serekê vê koma pênc malbatan, ji antropologê endonezyayî yê digel me hinek agahiyan werdigire: Orangs-Rimbasan dil lê ye bersivê bidin. Lê belê, divê lezê lê bikin; ji ber ku kêm maye ji bo wextê çûna nêçîrê. Ajelên nêçîrê, ji ber têkçûna jîngehê kêm bûne.

Hukumeta Srîlankayê di hezîrana 2010’an de hatina şandeyeke pispor qedexe kir ku ji aliyê Neteweyên Yekbûyî ve hatibû şandin, da ku li ser binpêkirinên mafên mirovan lêkolînê bike. Piştî ku artêşa dewletê pişta Pilingên Tamûlî şikand, zordariyeke ecêb li herêma Elamê bi cîh kiribû. Serokwezîr Mahinda Rajapakse hêza xwe xurt kir û berê xwe da Tamûlan. Tamûl ditirsin ku bibin koloniya Bûdîstan ku li herêmê pirranî ne

Hikûmeta komunîst a ku ji 1977ê û vir ve li Kalkûta û li Bengala Rojava desthilat bû, piştî ku di hilbijartina 13ê gulana 2011ê de têk çû, bû mijara henekên medyaya lîberal. Tevî ku Enîya Çepgir êdî zêde jî ne marksîst-lenînîst bû: Bûbû nêzîkî deh salan ku vê koalîsyona partîyên wek çepgir etîketkirî programeke neolîberal dimeşand. Ev bû sedem ku Xanim Mamata Banerjee û Kongreya Trinamool (KTM) wek menfaetperwerên gel ên herî mezin derkevin holê.

Herêma mezin a Bengalê li gor Delhî an jî Bombayê ji geşbûna ekonomîk hindiktir îstifade kir. Kêmbûna dînamîzma wê, rê li ber bilindbûna çînên navincî girt. Taxên wê yên xizan hê jî bi xurtî gundîyan ber bi xwe ve dikişîne. Ev hestê rûxîna îzafî têkçûna hilbijartinê ya komunîstan, gulana bihurî, îzah dike, komunîstên ku ji alîyê desthilatdarîya xwe ya zêdeyî sîh salan hatibûn bêzar kirin.

Bi dana wan a mîqdarekî hindik ji bo pê çalakîyeke ku karibe deyn pê danê, diviyabû mîkrokrediyan ên herî hejar bihêz bikirana. Lê li Hindistanê, mantiqê hîsedarîyê bi ser ket: Şirketên bi mîkrokrêdîyê avabûyî bi mêtina xwîna yên herî lawaz ji xwe re serwetan didin ser hev.