Noëlle Burgi

Almanyaya derdar vê pêlê pê mijûl e ku îmaja neteweya ku di warê aborî de dewlemend e, xurt bike. Belê, aliyê veşartî yê dewlemendî û refaha wê ji aliyê cîranên wê ve baş nayê zanîn. Bi taybetî jî li Fransayê, welatê ku anket û lêkolîn gellek caran fikra “taybetmendiyeke” neteweyî piştrast dikin: di nava welatên pêşketî de, ya ku têkiliyên nava kar lê herî zêde dijminane ne, Fransa ye. Bêguman di dema nêz a bihurî de, xwekuştinên karmend û karkiran, yên li pey hev, bi taybetî yên şîrketa France Télécomê (1), hebûna dunyayeke bi rastî jî bi nexweşiyê ketî, piştrast dike (2).

Bi hesabkirina hêza demê û giranîyê ya xwe berdana bi destê felekê ve, krîzên dirêj hêdî hêdî tiştên ne qebûlbar jî asayî nîşan didin. Ji ber vê yekê mirov bi her tiştê ku sermayedar bi hukûmeta didin kirin, razî dibin (edîtorîyala Serge Halimi ya di rûpela pêşî de), fêrî kêmbûna meaşan û qutkirina ji butçeya gelemperî dibin. Ev, li gor rêveberan, ji bo pêşîlêgirtina tiştên xirab-tir e. Lê belê gelo dema ku xeyaleta qutbûneke din li aborîya cîhanê rû dide, ew hê jî makîneyê kontrol dikin?