LMdK - Hejmar 30, Gulan 2012

Weşangerîya radyoyên kurdî di jîyana kurdan de xwedî rol û girîngîyeke berbiçav e. Di demên ku ragihandin, çapemenî û medya wekî niha bi pêş neketibû, radyo ‘neynika dilê kurdan’ bû. Bi rastî jî dema sînor ji bo kurdan ‘derdê bê derman’ bûn, bi tenê qutîkek hebû ku deng, awaz, xeber, kilam, govend û serpêhatî xwe li wan sînoran dixist, ew parçe dikirin û dibûn mêvanê ‘dîwan û çaqîyên’ giran.

Wêjeya kurdî bi taybetî jî romana kurdî di van salên dawîyê de di nav geşedaneke mezin de ye. Êdî aşkere xuya dibe ku elementên weke leheng, bûyer, cih û atmosfera romana kurdî di xwe de guhertinên mezin dike. Xwe ji derûnîya bindestîyê xelas dike, romana kurdî bi coş û kelecaneke nû rêyên nû ji xwe re hildibijêre. Mîran Janbar bi romana xwe ya Qolyeya Cécileê mînakeke herî baş e ji bo romana kurdî ya nû. Janbar, romana xwe ya nû ya ku bi awayê honaka zanistî nivîsandiye, di çarçoveya vegotina xwe de em dikarin bibêjin ku ji romannûsên din vediqete.

Ebdula Peşêw di vê serdema me de yek ji ronakbîrên kurd ên herî girîng e. Ew ji bilî helbestvanîya xwe ya nirxbilind, xwedan helwêsteke siyasî ya serbixwe ye jî. Dibe ku ji bo xwendevanên Le Monde Diplomatique a kurdî, jîyana Peşêw ne ewqasî tiştekî nû be, lê ez di wê bawerîyê de me ku ev bîr û bawerîyên Peşêw ên ku di gotara wî de hatine dê ji bo xwendevanan gelekî balkêş bin û hin pirsan zelal bikin. Gotara mamoste her çendî ku ji zû de hatibe nivîsandin û belav kirin jî, dîtin û boçûnên tê de tim aktuel in. (1)

Ew di destpêkê de weha dinivîse:

Berdin bila milyaket mohra xwe li kaxizên we yên hilbijartinê bixin!", di hilbijartinên 2005ê de namzedê parlamentoyê weha dida bin çengê xwe û henekê xwe bi polîsan dikir. ''Û milyaketan mohra xwe lê xist.'' Girseyekê, ku ji hezaran kesan pêk dihat, piştgirî da her peyveke siyasetmedarê Birayên Musliman. Al-Mohamedy Ahmed mîkrofonê dirêjî namzedê din ê populer ê ji Partîya Azadî û Dadê, Sobhî Saleh dike.

Pêşketina lezgîn a Çînê hêzên heyî dihejîne û têkilîyên wê yên bi Amerîkayê re tevlîhev dike. Waşîngton bersivê dide û di serî de biryarên parêzgar dide, lê belê dibe ku Pekîn van biryaran êrişkar bihesibîne û hêza xwe hê jî bêhtir bi pêş xe.

Di dema "bihara erebî" de kanala El-Cezîreyê ji bawerîya dida, kêm kir, lewra wê piştgirîya xeta stratejîya navneteweyî ya Qetarê kir. Pêre jî di heman demê de televîzyonên satelîtî yên taybet jî derdikevin holê, di van kanalên televîzyonê de para bêhtir sermayeyê suûdî serdest e.

Piştî darbeya eskerî ya li Malîyê birêveberê Microsoft yê Afrîkayê Şêx Mobîdo Diarra weke serokwezîr hat dest nîşan kirin. Googlea ku hin mûçegirên wê di "bihara erebî" de navdar bûn, milîtanên mafê mirovan digire kar û Wezîra Karê Derve ya amerîkî Hillary Clinton destekê dide projeyên insanî yên ku karsazîyê û teknolojîyê têkil hev dikin: Va ye serdema dîplomasîya dîjîtal hat.